Σμήναρχος Sir Douglas Bader

Θυμάμαι ότι όταν είχα πρωτοδιαβάσει στην ιστορία του Douglas Bader μου είχε κάνει τρομερή εντύπωση όχι μόνον το γεγονός πώς κατάφερε ένας άνθρωπος δίχως πόδια να γίνει ένας από τους καλύτερους πιλότους της RAF στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά η τρομερή επιμονή αυτού του ανθρώπου, το πείσμα του και άρνησή του να «υποταχθεί» στην αναπηρία του, που εκείνη την εποχή αντιμετωπίζονταν πολύ διαφορετικά τόσο από την επιστήμη όσο και από την κοινωνία.

Ο Bader κατετάγη στην Βασιλική Αεροπορία (Royal Air Force) το 1928. Εξ’ αρχής έδειξε ότι ήταν πιλότος με έφεση στους ριψοκίνδυνους χειρισμούς. Διενεργούσε ακόμα και στην εκπαίδευσή του επικίνδυνους ελιγμούς, χαμηλές πτήσεις με μεγάλη ταχύτητα, ακροβατικές μανούβρες κ.λπ. Δυστυχώς αυτό απέβη μοιραίο για τον ίδιο, μερικά χρόνια αργότερα, όταν σε μια πτήση επίδειξης που έκανε σε μια αερολέσχη, επιχειρώντας έναν ελιγμό σε μικρό ύψος, το αεροπλάνο του (ένα Bulldog MKIIA) συνετρίβη, όταν η άκρη ενός φτερού του ακούμπησε στο έδαφος. Ο Bader επέζησε του ατυχήματος, αλλά έχασε και τα δύο του πόδια τα οποία ακρωτηριάστηκαν το ένα από το γόνατο και το άλλο από το μηρό και κάτω.

Κατόπιν και αφού ανάρρωσε μετά από πολύμηνη αποθεραπεία και φοβερές δυσκολίες, κατάφερε να περπατήσει ξανά χρησιμοποιώντας ένας ζεύγος από προσθετικά πόδια.

Αμέσως βάλθηκε να αποδείξει ότι ήταν ικανός να ξαναπετάξει. Η ευκαιρία του δόθηκε (κατόπιν συνεχούς επιμονής και αιτημάτων του) και πράγματι κατάφερε να εκτελέσει μια άψογη πτήση με ένα εκπαιδευτικό αεροσκάφος και να κριθεί «ικανός»
περνώντας όλα τα σχετικά τεστ.

Δυστυχώς όμως η αντιμετώπιση για έναν άνθρωπο με αναπηρία εκείνη την εποχή ήταν πολύ διαφορετική απ’ ότι ίσως σήμερα, η Βασιλική Αεροπορία αποφάσισε ότι ένας ανάπηρος πιλότος ήταν κάτι αντίθετο στους Βασιλικούς κανονισμούς και τελικώς αποπέμφθηκε από το Σώμα.

Η επιμονή όμως αυτού του ανθρώπου, το πείσμα και η αγάπη του για τα αεροπλάνα ήταν ανεξάντλητα. Με τα σύννεφα του πολέμου να σκιάζουν την Ευρώπη, ο Bader δεν έχασε την ευκαιρία. Ξανά και ξανά επέμενε με αιτήσεις του να επανενταχθεί στη RAF, ώσπου τελικά του δόθηκε η ευκαιρία, αλλά για εργασία γραφείου και μόνον. Αφού επέστρεψε στο Σώμα ήταν θέμα χρόνου πλέον για τον εκπληκτικό αυτό άνθρωπο να μπορέσει να πετάξει ξανά. Κρίθηκε πανηγυρικά πλήρως ικανός προς πτήση και του δόθηκε η άδεια να πετάει και πάλι. Σημειωτέον ότι στο σόλο του δεν άντεξε στον πειρασμό και εκτέλεσε ελιγμό γυρνώντας το αεροσκάφος (ένα διπλάνο Avro Tutor) ανάποδα στα 150 μέτρα από το έδαφος!!!

Κατόπιν αυτού, ξεκίνησε να εκπαιδεύεται και στα σύγχρονα αεροσκάφη που είχε η RAF στη δύναμή της (Spitfires και Hurricanes), αφού πέρασε με επιτυχία την εκπαίδευση σε όλους τους άλλους τύπους αεροσκαφών.

Ο πόλεμος βρήκε τον Bader να υπηρετεί σε διάφορες Μοίρες και να παίρνει μέρος σε πολλές αποστολές και αερομαχίες στη μάχη της Γαλλίας, όπου σημείωσε και αρκετές καταρρίψεις. Τον Ιούλιο του 1940 διορίστηκε Διοικητής της 242 Μοίρας μαχητικών (Hurricanes).

Στη μάχη της Αγγλίας, ο Bader και η Μοίρα 242 διακρίθηκαν. Με πολλές καταρρίψεις στο ενεργητικό του, ο «πιλότος χωρίς πόδια» άρχισε να γίνεται ευρύτερα γνωστός. Θρυλική έχει μείνει η ενέργειά του απέναντι σε ένα Γερμανικό βομβαρδιστικό Heinkel 111 όπου όταν –κατά τη στιγμή της επίθεσης- διαπίστωσε ότι είχε ξεμείνει από πυρομαχικά, κατέστρεψε το οπίσθιο
ουραίο του βομβαρδιστικού με τον έλικά του, καταφέρνοντας να διατηρήσει τον έλεγχο του Hurricane του!!! Για αυτή του την ενέργεια, τις ηγετικές του ικανότητες και την εξαιρετική καθοδήγηση της Μοίρας του, του παρασημοφορήθηκε με το Σταυρό
Διακεκριμένων Υπηρεσιών Distinguished Service Order (DSO).

Ο Bader προάγετο συνεχώς στην ιεραρχία καθώς αναγνωρίζονταν τόσο οι εξαιρετικές πτητικές όσο και οι ηγετικές ικανότητές
του. Έγινε Wing Commander και ένας από τους πρώτοις Wing Leaders στη Βασιλική Αεροπορία, του ανετέθη μάλιστα η αρχηγία Μοιρών μαχητικών της περίφημης βάσης Tangmere.

Έδρασε σε αποστολές πάνω από τη Γαλλία κυρίως όπου είχε σημαντικές επιτυχίες και σε προσωπικό επίπεδο με αρκετές καταρρίψεις. Κέρδισε ένα Bar στο DSO του καθώς και τον Distinguished Flying Cross με ένα επίσης Bar. Εκεί ήταν που «συναντήθηκε» με την Jagdgeschwader 26, Μοίρα του Γερμανού άσσου Adolph Galland, με τον οποίο έμελλε να γίνουν στενοί φίλοι αργότερα.

Τον Αύγουστο του 1941 σε αποστολή πάνω από τις Γαλλικές ακτές το αεροσκάφος του Bader συγκρούστηκε με ένα Γερμανικό Me-109 και συνετρίβη στο έδαφος. Ο Bader κατάφερε να σωθεί παρά το ότι το ένα τεχνητό πόδι του εγκλωβίστηκε στο κοκπιτ
και αυτός εκτινάχθηκε την τελευταία κυριολεκτικά στιγμή. Εδώ αναφέρω ότι δεν είναι εντελώς ξεκάθαρο το τι πράγματι συνέβη εκείνη την ημέρα. Εκτός από την εκδοχή της εναέριας σύγκρουσης που είναι και η επίσημη, κάποιοι ισχυρίζονται ότι ο Bader
κατατρίφθηκε από ένα Me-109 και κάποιοι άλλοι ότι χτυπήθηκε κατά λάθος από φίλια πυρά.

Ο Bader συνελήφθη και κρατήθηκε αιχμάλωτος. Πείσμων όπως ήταν και μαχητής έκανε πολλές απόπειρες να αποδράσει.
Μάλιστα οι Γερμανοί για να τον αποθαρρύνουν τον απείλησαν ότι θα του αφαιρέσουν τα τεχνητά του πόδια εάν ξαναπροσπαθούσε. Τελικά ο Bader και δύο άλλοι αξιωματικοί, κατάφεραν να αποδράσουν! Δυστυχώς όμως, λίγες ημέρες αργότερα συνελήφθησαν. Τότε ο Bader μεταφέρθηκε σε ένα κάστρο – φυλακή για περισσότερη ασφάλεια, απ’ όπου και τελικά απελευθερώθηκε το 1945 από τους Αμερικανούς.

Αναφέρω τέλος δύο αξιομνημόνευτα γεγονότα. Το ένα ήταν όταν ο Γερμανός άσσος Adolph Galland (ο οποίος έγινε φίλος με τον Bader κατά την αιχμαλωσία του) με προσωπική του παρέμβαση, έπεισε τις Γερμανικές αρχές να αφήσουν ένα Αγγλικό αεροσκάφος να περάσει στη Γαλλία προκειμένου να μεταφέρει νέα προσθετικά πόδια για τον Bader, αφού μετά την συντριβή του αεροσκάφους του τα αρχικά είχαν καταστραφεί!

Το δεύτερο ήταν ότι η αναπηρία του Bader, όσο και αν φαίνεται παράξενο, τον είχε «βοηθήσει» στο να είναι καλύτερος πιλότος. Η εξήγηση είναι απλή. Κατά τη διάρκεια της πτήσης και των ελιγμών στις αερομαχίες, οι πιλότοι υπόκεινται σε ισχυρές δυνάμεις βαρύτητας τις γνωστές σε όλους μας G-Forces. Πολύ συχνά μάλιστα παθαίνουν μικρά blackout (απώλεια αισθήσεων) ή δυσκολεύονται να κάνουν απλές κινήσεις που απαιτούν –λόγω των υψηλών G- πολύ περισσότερη δύναμη, επειδή το αίμα από τον εγκέφαλο σωρεύεται στα άκρα και κυρίως τα πόδια. Ο Bader μη έχοντας πόδια, είχε πλεονέκτημα σε σχέση με τους αρτιμελείς πιλότους καθώς δεν είχε απώλεια αισθήσεων και μπορούσε να παραμένει σε εγρήγορση και να εκτελεί ελιγμούς έχοντας τις αισθήσεις του περισσότερη ώρα!!!

Ο Douglas Bader χρήστηκε «Sir» το 1976 και μολονότι αποστρατεύτηκε και εργάζονταν σαν στέλεχος επιχειρήσεων, συνέχιζε να πετάει. Πέθανε αιφνίδια από καρδιακή προσβολη το 1982. Στην κηδεία του παρέστη και ο επιστήθιος του φίλος Adolph Galland.
Ένας δημοσιογράφος, σε άρθρο για την κηδεία του έγραψε: «Σίγουρα ο Bader που ήταν παρών στην τελετή, θα αναγνώρισε αμέσως τον άνθρωπο με τη μαύρη καμπαρντίνα και το καπέλο. Θα πήγε δίπλα του και χτυπώντας τον στην πλάτη θα του είπε: Πάρα πολύ καλό σόου (ενν. η τελετή της κηδείας). Χαίρομαι που ήρθες παλιόφιλε».

[youtube]